επιστροφή
12/12/2007
Χαμένα όνειρα (2006) - NUOVOMONDO


Σκηνοθεσία-Σενάριο: Εμανουέλ Κριαλέζε
Ηθοποιοί: Σαρλότ Γκενσμπούρ, Βινσένζο Αμάτο,    Φρανσέσκο Καζίζα, Αουρόρα Καουτρόκι
Χώρα: Ιταλία (Έγχρωμη)
Διάρκεια: 120΄

Βραβεία:
- Αργυρό Λιοντάρι, φεστιβάλ βενετίας 2006
- Σκηνοθεσίας φεστιβάλ Βενετίας 2006
- Καλύτερης ταινίας Φεστιβάλ Βενετίας 2006
- Κουστουμιών (David di Donatello 2007)
- Παραγωγής (David di Donatello 2007)
- Εφφέ (David di Donatello 2007)
- Βραβεία και Υποψηφιότητες σε άλλα Φεστιβάλ

Πρώτη προβολή: Ώρα   8.00 μ.μ.
Δεύτερη προβολή:   Ώρα   10.30 μ.μ.

Σπαραχτική εικόνα της οδύσσειας μιας ομάδας Σικελών, στις αρχές του 20ου αιώνα, που ξεκινούν από την πατρίδα τους για να φτιάξουν μια καινούργια ζωή στο Νέο Κόσμο, πιστεύοντας πως εκεί τους περιμένει το χρήμα και η υλική ευτυχία.

Στην τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του, ο ταλαντούχος Ιταλός - σικελικής καταγωγής - σκηνοθέτης Εμανουέλ Κριαλέζε προφανώς υπογράφει μια ιστορία που μιλάει στην καρδιά του. Δεν εξηγείται αλλιώς η τρυφερότητα με την οποία ενδύει και προστατεύει τους ήρωές του σε μια απλή ιστορία μετανάστευσης.

Στην ποιητική αυτή δεύτερη ταινία του, μετά το τόσο συγκινητικό "Ανασαίνω", ο Ιταλός σκηνοθέτης Εμανουέλε Κριαλέζε αφηγείται την οδύσσεια μιας ομάδας Σικελών, στις αρχές του 20ου αιωνα, που ξεκινούν από την πατρίδα τους για να εγκατασταθούν στην Αμερική και ν' αρχίσουν μια καινούργια ζωή. Η ταινία, βραβευμένη με το Αργυρό Λιοντάρι στο περσινό Φεστιβάλ Βενετίας, ξεκινά στη Σικελία, με τον Σαλβατόρε (Βιντσέντζο Αμάτο), τους δυο γιους και τη μητέρα του να ετοιμάζονται για το μεγάλο ταξίδι, πιστεύοντας πως στην Αμερική θα κολυμπούν στο γάλα και το μέλι  και θα μαζεύουν χρυσά δολάρια από τα δέντρα.
Το δεύτερο, και μεγαλύτερο, μέρος της ταινίας εκτυλίσσεται στο πλοίο, με επίκεντρο τη σχέση του Σαλβατόρε με μια παράξενη, αστικής εμφάνισης γυναίκα (Σαρλότ Γκενσμπούργκ) που ψάχνει για γαμπρό ώστε να μπορέσει να γίνει δεκτή στην Αμερική, με το σκηνοθέτη να καταγραφει άλλοτε με σουρεαλιστικές πινελιές, στις σκηνές με τα τεράστια καρότα και κολοκύθια ή εκείνες όπου ο ήρωας και η παρέα του κολυμπούν σ' ένα ποτάμι από γάλα, κι άλλοτε με έντονο ρεαλισμό, στις σκηνές γύρω από τις κακουχίες και τους θανάτους των μεταναστών (στη διάρκεια μιας τρικυμίας, στριμωγμένοι, σαν ζώα, στην τρίτη θέση, κατρακυλούν βίαια από τη μια άκρη του καραβιού στην άλλη). Ενώ το τρίτο, και τελευταίο, μέρος καταλήγει στο περιβόητο νησί Ελις, όπου οι υποψήφιοι μετανάστες εξετάζονται εξονυχιστικά και με τρόπο εξευτελιστικό από τις εκεί αρχές, για να διαπιστωθεί αν είναι υγιείς και δυνατοί για να τους αποδεχτεί ο "Νέος Κόσμος", όπως είναι και ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας - σε μια χαρακτηριστική σκηνή η μητέρα του ήρωα απελαύνεται στη Σικελία επειδή θεωρείται "χαμηλής νοημοσύνης", πράγμα που, όπως υποστηρίζουν, μπορεί να "δηλητηριάσει" την υγεία των Αμερικανών πολιτών.
Ο Κριαλέζε χρησιμοποιεί με φαντασία και γνώση τους χώρους, από τα τοπία στη Σικελία μέχρι, αργότερα, τη θάλασσα και τους χώρους στο πλοίο, άλλοτε σαν αντίστιξη κι άλλοτε σαν συμπλήρωμα στην ψυχολογία των προσώπων του - από τις πιο εντυπωσιακές και όμορφες σκηνές είναι εκείνη στην αρχή με τον ξυπόλητο Σαλβατόρε και το μεγαλύτερο γιο του να προχωρούν σ' ένα άγριο, ξερό τοπίο και να σκαρφαλώνουν στο λόφο, κρατώντας από μια πέτρα στο στόμα, που τις μεταφέρουν στο σταυρό ενός αγίου στην κορυφή για να πραγματοποιήσει το όνειρό τους. Στις πολύ καλές σκηνές και η ειρωνική σκηνή του φινάλε, όπου τα μέλη της οικογένειας και οι άλλοι μετανάστες που έχουν περάσει τα τεστ κολυμπούν σ' ένα ποτάμι γάλα - σκηνή που μου θύμισε το φινάλε μιας άλλης, το ίδιο ειρωνικής, σκηνής, στην ταινία "Αμέρικα, Αμέρικα" του Ηλία Καζάν.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 7/6/07
ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ

...Θυμίζοντας μας τι ταινία θα μπορούσαν να είναι οι "Νύφες", η διαδρομή έως το Έλις Άιλαντ, οι συναναστροφές της οικογένειας με τους υπόλοιπους μετανάστες και η σχέση του Σαλβατόρε με τη Λούσι ελευθερώνουν ένα στρόβιλο συναισθημάτων, απέναντι στον οποίο, ακόμα κι αν δεν μπορεί πάντα να τον συγκρατήσει, ο Κριαλέζε προσπαθεί να σταθεί με τόλμη και γενναιοδωρία. Με σκηνοθετική δεξιοτεχνία που δεν αναζητεί την εκζήτηση ή την αυτοεπιβεβαίωση, εναλλάσει χιουμοριστικές και ποιητικές σκηνές (όπως η ονειρική σεκάνς με τους ανθρώπους που κολυμπούν σε μια θάλασσα από γάλα) κι ανακαλύπτει νότες τρυφερότητας πίσω από το σκληρό ρεαλισμό, χωρίς να υποχωρεί ούτε για μια στιγμή σ' έναν αλά Τορνατόρε εξωτισμό - καρτ ποστάλ. Έτσι, επιβεβαιώνοντας ότι η πίσω πλευρά του ονείρου είναι σχεδόν πάντα η αυταπάτη, το συγκινητικό αυτό ταξίδι μας αποχαιρετά με τη φωνή της Νίνα Σιμόν στο "Sinner Man", ακριβώς το ίδιο ηχητικό φινάλε που μας επεφύλασσε και το "Inland Empire".
ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ 7/6/07
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΗΤΣΗΣ

ΕΜΑΝΟΥΕΛ ΚΡΙΑΛΕΖΕ
Γεννήθηκε στη Ρώμη το 1965.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
Heartless (1994), Once We Were Strangers (1997), Respiro (2002), Nuovomondo (2006).