Σκηνοθεσία: Ακίρα ΚουροσάβαΗθοποιοί: Τοσίρο Μιφούνε, Τακάσι Σιμούρα, Κεντζίρο Ουεμούρα, Μίκι Σάντζο
Νορίκο Σενγκόκου
Χώρα: Ιαπωνία (Ασπρόμαυρη)
Διάρκεια: 95΄
Πρώτη προβολή: Ώρα 8.30 μ.μ.
Δεύτερη προβολή: Ώρα 10.30 μ.μ.
Ένας νεαρός γιατρός, την περίοδο του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, μολύνεται από σύφιλη κατά τη διάρκεια ιατρικής επέμβασης. Επιστρέφοντας από το μέτωπο, συνεχίζει να εργάζεται στην κλινική του πατέρα του, χωρίς να πει σε κανέναν την αλήθεια και διακόπτει το μακρόχρονο αρραβώνα του. Ξανασυναντώντας τον άνθρωπο που τον μόλυνε, προσπαθεί να τον θέσει προ των ευθυνών του.
Ένας άγνωστος Κουροσάβα, έντονα μελοδραματικός, αναφέρεται στα τραύματα της μεταπολεμικής Ιαπωνίας. Βαθιά ουμανιστική ταινία, η δεύτερη της μακρόχρονης συνεργασίας του μετρ με τον Τοσίρο Μιφούνε, εδώ σε έναν από τους πιο δυνατούς ρόλους της καριέρας του.
Η "Σιωπηλή μονομαχία", αν και ένατη ταινία στη φιλμογραφία του Κουροσάβα, προβάλλεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Γυρισμένη ένα χρόνο μετά το "Μεθυσμένο άγγελο", ασχολείται - όπως και οι υπόλοιπες ταινίες του σκηνοθέτη αυτής της περιόδου - με τα κοινωνικά και ψυχολογικά τραύματα της μεταπολεμικής Ιαπωνίας, με ένα άμεσο ρεαλιστικό ύφος που έχει αρκετές ομοιότητες με τον ιταλικό νεορεαλισμό. Βασισμένη σε θεατρικό έργο του Καζούο Κικούτα, είναι μια ταινία με έντονα μελοδραματικά στοιχεία και κλειστοφοβική ατμόσφαιρα (η κάμερα σπάνια φεύγει από τους χώρους της κλινικής), η οποία κάποιες στιγμές αγγίζει τα όρια της παράνοιας, για να κυριαρχήσει στο τέλος το βαθιά ανθρώπινο μήνυμα που διαπερνά όλο το σινεμά του Κουροσάβα. Το θέμα της σύφιλης, μέγα ταμπού για εκείνη την εποχή, θα πρέπει να το δούμε και ως μια συμβολική αναφορά στους μολυσμένους με ραδιενέργεια Ιάπωνες - κάτι που ήταν ακόμα μεγαλύτερο ταμπού στη μεαπολεμική Ιαπωνία. Όσο για το δίλημμα του ήρωα (η "Σιωπηλή μονομαχία" είναι η εσωτερική του πάλη ανάμεσα στις επιταγές της σάρκας και την απόφαση της κοινωνικής του απομόνωσης ώσπου να θεραπευτεί), είναι - δυστυχώς - και σήμερα επίκαιρο με τους φορείς του AIDS. Αν και δεν συγκρίνεται με τα έργα της ωριμότητας του Κουροσάβα που θα ακολουθήσουν, η "Σιωπηλή μονομαχία" είναι μια ταινία που αξίζει να ανακαλύψετε.
ΜΠ. ΑΚΤΣΟΓΛΟΥ
ΑΚΙΡΑ ΚΟΥΡΟΣΑΒΑ
Γεννήθηκε στο Τόκιο το 1910. Πέθανε το 1998. Σπούδασε καλές τέχνες και προσέγγισε το σινεμά ως σεναριογράφος και βοηθός σκηνοθέτη. Οι πρώτες του ταινίες είναι κυρίως μελοδράματα που θίγουν προβλήματα της μεταπολεμικής ιαπωνικής κοινωνίας. Tο 1948 ο Κουροσάβα εγκαινιάζει μια μόνιμη συνεργασία με τον ηθοποιό Τοσίρο Μιφούνε και το 1951 γίνεται παγκόσμια γνωστός με το “Ρασομόν”. Στρέφεται στη συνέχεια σε ιστορικές ταινίες και διασκευές δυτικών λογοτεχνικών έργων στην ιαπωνική πραγματικότητα του Μεσαίωνα. Ο Κουροσάβα επηρεασμένος από τον ιταλικό νεορεαλισμό, αλλά κυρίως από τη θεατρική παράδοση της χώρας του, κάνει ένα μεγαλόπνοο έργο που το χαρακτηρίζει ο ουμανισμός, η αισιοδοξία, η κοινωνική κριτική, αλλά και η γνήσια αίσθηση της τραγωδίας. Μετά την εμπορική αποτυχία του “Κυανοπώγωνα” το 1965, έχει σοβαρά προβλήματα παραγωγής και ολοκληρώνει τις μετέπειτα ταινίες του χάρη σε ξένα κεφάλαια. Το 1970 προσεγγίζει για πρώτη φορά το χρώμα με τη “Γειτονιά των καταφρονεμένων“, ενώ φθάνει στο απόγειο της τέχνης του όσον αφορά τις πλαστικές συνθέσεις του κάδρου με το “Καγκεμούσα” και το “ΡΑΝ”. Αφού κατηγορήθηκε ότι ήταν ο πιο “δυτικός” σκηνοθέτης της χώρας του, αναγνωρίστηκε στη συνέχεια ως ο πιο σημαντικός δημιουργός του γιαπωνέζικου σινεμά (μαζί με τον Μιζογκούτσι και τον Όζου), που το έργο του επηρέασε πολλούς σκηνοθέτες της Δύσης (Σ. Λεόνε, Κόππολα, Λούκας κ.ά.). Πολλές ταινίες του έχουν βραβευτεί ενώ ο ίδιος πήρε Όσκαρ για το σύνολο του έργου του το 1989.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
“Ο θρύλος του μεγάλου τζούντο” (1943), “Το πιο ωραίο” (1944), “Ο νέος θρύλος του μεγάλου τζούντο”, “Αυτοί που πάτησαν την ουρά της τίγρης” (1945), “Αυτοί που οικοδομούν το αύριο”, “Τα νιάτα δε χρειάζονται λύπηση” (1946), “Μια υπέροχη Κυριακή” (1948), “Μεθυσμένος άγγελος” (1948), “Σιωπηλή μονομαχία”, “Λυσσασμένος σκύλος” (1949), “Σκάνδαλο” (1950), “Ρασομόν”, “Ο ηλίθιος” (1951), “Ο καταδικασμένος” (1952), “Οι εφτά Σαμουράι” (1954), “Ζω με το φόβο” (1955), “Ο θρόνος του αίματος”, “Το υπόγειο” (1957), “Το κρυμμένο οχυρό” (1958), “Οι κακοί κοιμούνται ήσυχα “(1960), “Γιοζίμπο (1961), “Σανζούρο” (1962), “Ο δολοφόνος του Τόκιο” (1963), “Ο Κυανοπώγων” (1965), “Η γειτονιά των καταφρονομένων” (1970), “Καγκεμούσα” (1980), “ΡΑΝ” (1984) “Dreams” (1990), “Rhapsody in August” (1991), “Not Yet” (1993).
