IL GRIDO
Σκηνοθεσία: Μικελάντζελο Αντονιόνι
Σενάριο: Μ. Αντονιόνι, Έλιο Μπαρτολίνι, Ένιο ντε Κοντσίνι
Ηθοποιοί: Στηβ Κόχραν, Αλίντα Βάλι, Ντόριαν Γκραίυ, Μπέτσυ Μπλαιρ
Φωτογραφία:Τζιάνι ντι Βενάντζο
Μουσική: Τζιοβάνι Φούσκο
Χώρα: Iταλία (Ασπρόμαυρη)
Διάρκεια: 116΄
Βραβεία:
- Μέγα Βραβείο Κριτικής Φεστιβάλ
- Λοκάρνο 1957
- Βραβεία Νέας Κριτικής στην Κολωνία 1960
Πρώτη προβολή: Ώρα 8.15 μ.μ.
Δεύτερη προβολή: Ώρα 10.30 μ.μ.
Με την Κραυγή τελειώνει μια πρώτη περίοδος στο έργο του Αντονιόνι και ταυτόχρονα προαναγγέλεται η «τριλογία της αλλοτρίωσης» που ακολουθεί, μια και το βασικό θέμα της ταινίας είναι η περιπλάνηση στην ερημιά της ανθρώπινης ψυχής. Η μόνη ίσως θεματική καινοτομία είναι η μετατόπιση από το χώρο της αστικής τάξης σε κείνο της εργατικής, αν και το δράμα του κεντρικού ήρωα δεν είναι συνυφασμένο με την κοινωνική προέλευσή του, αλλά θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε αλλού.
Η "Κραυγή" είναι, όπως πολύ σωστά παρατηρεί ο Φιλίπ Ωντικέ, η ιστορία μιας αγωνίας ή καλύτερα μιας ηθικής αυτοκτονίας.
Ο 'Αλντο, ειδικευμένος εργάτης σ' ένα εργοστάσιο στο Γκοριάνο, μικρό χωριό στην κοιλάδα του Πάδου, συζεί με την 'Ιρμα με την οποία έχει αποκτήσει ένα κοριτσάκι, τη Ροζίνα. Η 'Ιρμα πληροφορείται από τη δημαρχία ότι ο άνδρας της, που ήταν χρόνια μετανάστης στην Αυστραλία, σκοτώθηκε σε δυστύχημα. Θεωρητικά είναι ελεύθερη να νομιμοποιήσει τη σχέση της με τον 'Αλντο, αλλά πιστεύοντας ότι η αλήθεια είναι πιο δυνατή απ' τη συμπόνια του εξομολογείται ότι θα τον αφήσει για να πάει μ' ένα νεότερο άνδρα που αγαπά. Ο 'Αλντο, που η μέχρι τώρα ζωή του ορθωνόταν γύρω από την 'Iρμα νιώθει να συντρίβεται. Χωρίς την αγάπη της γυναικας που μοίρασε τόσα χρόνια ζωής μαζί του, η ύπαρξή του δεν έχει κανένα νόημα: γίνεται ένα ζωντανό πτώμα, ένας νεκροζώντανος που εγκαταλείπει το χωριό του για να περιπλανηθεί χωρίς στόχο στη συνέχεια μόνος. Μάταια θα προσπαθήσει να βρει τη λύτρωση στα πρόσωπα τριών γυναικών με διαφορετικό χαρακτήρα: στην 'Ελβια, την παλιά ερωμένη του, στην Βιρτζίνια, που έχει ένα σταθμό βενζίνης και στην Αντρέινα, μια κακόμοιρη πόρνη.
'Οπως και η 'Ιρμα, οι τρεις αυτές γυναίκες έχουν επίγνωση της καταστασής τους: παρά τις ατυχίες της ζωής τους είναι ζωντανές υπάρξεις, που απέναντι στον άνδρα θέλουν να εκφράσουν την ελευθερία της βούλησής τους ή την αξιοπρέπειά τους. Ο Άλντο αντίθετα είναι αλλοτριωμένος, παγιδευμένος στα συναισθήματά του, ανίκανος να εξελιχθεί μέσα σ~ έναν κόσμο συνεχών αλλαγών. Γι' αυτόν ο χρόνος είναι νεκρό γράμμα, δεν υπάρχει σα βίωμα, όπως δεν υπάρχει ούτε ο χώρος. Ο Αντονιόνι τονίζει τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στην ψυχική διάθεση του ήρωα και τη ζωή γύρω του, μ' αποκορύφωμα το τελευταίο μέρος όπου οι χωρικοί έχουν εξεγερθεί για να διαμαρτυρηθούν στην απαλλοτρίωση των κτημάτων τους, αλλά ο Άλντο ενδιαφέρεται μόνο να βρει την Ίρμα και τους προσπερνά αδιάφορος για ό, τι συμβαίνει.
Το ομιχλώδες, γκρίζο τοπίο του Πάδου εικονογραφεί το εσωτερικό ψυχικό τοπίο του ήρωα και δεν μπορούμε να φαντασθούμε άλλο χώρο όπου θα μπορούσε να διαδραματισθεί το δράμα της "Κραυγής": «Στην ταινία μου αυτή, λέει ο Αντονιόνι, έχουμε έναν άνθρωπο που προσπαθεί να ξεφύγει από τη δυστυχία του. Τον προσέγγισα με μεγαλύτερη συμπόνια από άλλους ήρωές μου. Θέλησα το τοπίο, που χρησιμεύει στο ν' αποδίδει την ψυχική κατάστασή του, να είναι το τοπίο της μνήμης της παιδικής μου ηλικίας, όπως το βλέπει κάποιος που επιστρέφει σπίτι του, ύστερα από μια έντονη πολιτιστική και συναισθηματική εμπειρία αλλού».
Η "Κραυγή" ανοίγει έναν προβληματισμό πάνω στην εννοια του χρόνου παράλληλο με κείνο του Αλαίν Ρεναί κι είναι ουσιαστικά το πρώτο μοντέρ- νο έργο στη φιλμογραφία του Αντονιόνι, αφού η σχέση του φιλμικού χωροχρόνου κατέχει κεντρική θέση στο σινεμά της νουβέλ-βαγκ της δεκαετίας του ~60.
ΜΙΚΕΛΑΝΤΖΕΛΟ ΑΝΤΟΝΙΟΝΙ
Γεννήθηκε στη Φερράρα στις 29 Σεπτεμβρίου 1912. Σπούδασε οικονομικές επιστήμες, αλλά στράφηκε στο θέατρο και το σινεμά. Δούλεψε αρχικά ως βοηθός σκηνοθέτη και σεναριογράφος και το 1943 ξεκίνησε τη σκηνοθετική του καριέρα ως ντοκυμανταιρίστας. Ύστερα από ορισμένα έργα που βρίσκονται στα όρια του νεορεαλισμού (κι όπου το θέμα της αυτοκτονίας κατέχει κεντρική θέση), ο Αντονιόνι επιχειρεί με την τριλογία του “Περιπέτεια”, “Νύχτα” και “Έκλειψη” μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη της αλλοτρίωσης στη σύγχρονη βιομηχανική κοινωνία, της αδυναμίας επικοινωνίας και της έκλειψης των συναισθημάτων, που οδηγούν σταδιακά τις γυναίκες - ηρωίδες του στη σχιζοφρένεια. Με τις ταινίες αυτές, που χαρακτηρίζονται από μια μοντέρνα αντίληψη του χωρόχρονου ο Αντονιόνι γίνεται το σύμβολο της σύγχρονης πρωτοπορίας, κάτι που θα επιβεβαιώσει και στα επόμενα έργα του. Με το “Μπλόου απ” ξεκινά μια διεθνή καριέρα που θα περάσει από διάφορες αμφιταλαντεύσεις. Τα τελευταία χρόνια γυρνά ελάχιστα, δεν σταμάτησε όμως να πειραματίζεται, όπως με το βίντεο στα "Μυστήρια του Όμπερβαλντ", που γυρίστηκε για την τηλεόραση.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
Διάφορα ντοκυμαντέρ (1943-1955), Το χρονικό μιας αγάπης (1950), Οι νικημένοι, Η κυρία χωρίς καμέλιες, σκετς στο Έρωτας στην πόλη (1953), Οι φίλες (1955), Η κραυγή (1957), Η περιπέτεια (1960), Η νύχτα (1961), Η έκλειψη (1962), Η κόκκινη έρημος (1964), σκέτς στο I tre volti (1965), Μπλόου απ (1966), Ζαμπρίνσκι Πόιντ (1970), Η Κίνα (1971), Επάγγελμα: ρεπόρτερ (1975), Η ταυτότητα μιας γυναίκας (1982), Kumbla Mela (1989), 12 registi per 12 citta (1989), Noto, Mandorli, Vulcano, Stromboli, Carnevale (1993), Al di la delle nuvole (1995), Il Filo pericoloso delle cose (2001), Lo Sguardo di Michelangelo,(2004), Eros (2004)
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΕΡΑΣΙΔΗΣ
"ΟΡΙΑ"
Από το "Σώμα της Απουσίας"
Ο χωρισμός ενώνει το ανολοκλήρωτο
με τη φύση.
Η ορμή του χωρισμού εκκολάπτει,
ευτυχώς, το ανεπανάληπτο.
Η ορμή χρειάζεται τη νοσταλγία
για να υπάρχει.
Προσπάθησε περισσότερο απ’ την ορμή σου.
Όχι ότι είναι λίγο να βρεις την ορμή σου.
Θέλημα παιδιού η δίψα.
Η αθανασία των βουνών αρμόζει στους γέροντες,
που πίνουν μόνοι, με κομμένη την ανάσα των ματιών.
Να ακούς πάντα τη μουσική
που έρχεται και δε φτάνει.
Σβήσε τα ίχνη σου με τη γλώσσα.
Άνθη στη γλώσσα και μέλισσες,
για το μέλι του θανάτου.
Γλείψε την καραμέλα που σου προσφέρει ο θάνατος. Κάποτε θα τη λιώσεις.
Ο βράχος που πελεκάς σε σημαδεύει.
