ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΩΙΝΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
TOUS LES MATINS DU MONDE
(Επανέκδοση)
Σκηνοθεσία: Αλέν Κορνώ
Σενάριο: Πασκάλ Κουιγκνάρντ
Ηθοποιοί: Ζαν-Πιέρ Μαριέλ, Ζεράρντ Ντεπαρτιέ, Αν Βροσέτ, Γκιγιόμ Ντεπαρτιέ, Καρόλ Ρισέτ, Μισέλ Μπουκέτ
Χώρα: Γαλλία (Έγχρωμη)
Διάρκεια: 115'
Βραβεία:
- Best Cinematography (win) Yves Angelo 1991 French Academy of Cinema
- Best Costumes (win) Corinne Jorry 1991 French Academy of Cinema
- Best Director (win) Alain Corneau 1991 French Academy of Cinema
- Best Film (win) Alain Corneau 1991 French Academy of Cinema
- Best Music (win) Jordi Savall 1991 French Academy of Cinema
- Best Sound (win) Pierre Gamet 1991 French Academy of Cinema
- Best Sound (win) Gerard Lamps 1991 French Academy of Cinema
- Best Sound (win) Verany, Pierre 1991 French Academy of Cinema
- Best Sound (win) LeCampion, Anne 1991 French Academy of Cinema
- Best Supporting Actress (win) Anne Brochet 1991 French Academy of Cinema
- Prix Louis-Delluc (win) Alain Corneau 1991 French Film Critics Circle
- Best Foreign-Language Film (nom) 1992 Golden Globe
- Best Foreign Film (nom) 1992 National Board of Review
Πρώτη προβολή: 8.15 μ.μ.
Δεύτερη προβολή: 10.30 μ.μ.
Τέλη του 17ου αιώνα. Ένας μουσικός γυρίζει σπίτι του και βρίσκει τη γυναίκα του πεθαμένη. Μέσα στη λύπη του χτίζει ένα μικρό σπίτι μέσα στον κήπο, στο οποίο μετακομίζει για να αφοσιωθεί πλήρως στη μουσική και ζει εκεί με τις δυο κόρες του, απομονωμένος, αποφεύγοντας τον έξω κόσμο. Αρχίζουν να κυκλοφορούν φήμες για αυτόν, που θα φτάσουν μέχρι τα αυτιά του Βασιλιά. Ο Λουδοβίκος ο XIV, θα τον καλέσει στην αυλή του και στην ορχήστρα του. Εκείνος αρνείται και επιμένει στην μοναξιά του.
H ομορφιά και η δύναμη της μουσικής, οι ανθρώπινες σχέσεις, ο έρωτας, σε μια ελεγειακή ταινία που προβάλλεται σε επανέκδοση.
Η δημιουργία είναι μια ιστορία πόνου, αφόρητης μοναξιάς, δραματικών βιωμάτων και τραυματικών σχέσεων. Και ο μονήρης μουσικός του 17ου αιώνα Σεντ Κολόμπ πόνεσε τόσο, όσο μερικές συνθέσεις του να ηχούν το λυγμό της ψυχής του. Ο Αλέν Κορνέ που σκηνοθέτησε την ταινία "Όλα τα πρωινά του κόσμου", αντιμετώπισε το σελιλόιντ σαν παρτιτούρα. Η μουσική μπαρόκ με συνθέσεις Κολόμπ, Μαρέ, Λουλί και Σαβάλ εικονογραφείται, γιατί η δύναμή της είναι απεριόριστη. Ο Σεντ Κολόμπ χάνει την αγαπημένη του γυναίκα και είναι απαρηγόρητος. Τίποτα πια δεν έχει σημασία στη ζωή του. Κλείνεται στο δωμάτιό του και συνομιλεί με τη βιόλα, ο έρωτάς του έχει υπερβεί τους νόμους της φύσης και η τέχνη του αναλαμβάνει να καλύψει το κενό ανάμεσα στην πραγματικότητα και το φαντασιακό.
Ο Καρνό, μετρ αστυνομικών γαλλικών ταινιών με καλύτερή του τον "Σκληρό νόμο του επιθεωρητή Φερό", αντιπαραθέτει τις προσωπικότητες δυο μουσικών. Του Κολόμπ και του Μαρέν Μαρέ. Ο πρώτος εκφράζεται μέσα από τη δημιουργία, ο δεύτερος απολαμβάνει τα εγκόσμια. Η δημιουργία, λέει ο Κορνό, είναι μια πράξη έρωτα. Όσο αγαπάς τόσο περισσότερο θα πονέσεις. Η απώλεια είναι το αντίθετο της κατάκτησης. Αποφεύγοντας την κατάκτηση, υποφέρεις από τη στέρηση. Ο Μαρέ αγαπάει τόσο όσο του χρειάζεται. Έχει την ευφυία να ζητήσει τη βοήθεια του δασκάλου, κοιμάται με την κόρη του Κολόμπ και στο τέλος την εγκαταλείπει. Μπροστά του βρίσκεται η βασιλική αυλή. Η κόρη του Κολόμπ θα υποφέρει περισσότερο από τον πατέρα της. Η στέρηση γι αυτήν, δεν είναι ο θάνατος του αγαπημένου αλλά η εγκατάλειψη. Πλάσματα σπάνια και οι δύο, ίσως μοναδικά. Πνίγουν τον πόνο τους στους τέσσερις τοίχους και η βιόλα του Κολόμπ ακονίζει την ευαισθησία των ανθρώπων που πιστεύουν πως όλα τα πρωινά του κόσμου, χαρούμενα ή μελαγχολικά, είναι "γραμμένα" σε μια παρτιτούρα δημιουργίας. Γι' αυτό αξίζει τον κόπο να τα ζήσουμε.
Η ταινία του Κορνό, είναι από τις καλύτερες ταινίες μουσικής. Σκηνοθετήθηκε χαμηλόφωνα, ευαίσθητα, λιτά. Ο λυγμός της πλημμυρίζει τις ευαισθησίες και η μουσικότητά της ερμηνεύει τους χαρακτήρες. Ταινία υψηλού γούστου και σπουδαίων ερμηνειών από τον Ζαν Πιέρ Μαριέ (Κολόμπ), τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ (Μαρέ) και την Αν Μπροσέ στο ρόλο της εύθραυστης Μαντλέν που λιώνει από τον πυρετό του έρωτά της. Ναι, κάποτε οι άνθρωποι πεθαίνουν από αγάπη!
Δημ. Δανίκας
ΝΕΑ, 13.11.92
Το "Όλα τα πρωινά του κόσμου" επιχειρεί, με τη φαντασία και με κάποια ντοκουμέντα, παράλληλα με μια αισθητική άποψη, να αναπλάσει ένα χαμένο κόσμο. Τους Γάλλους μουσικούς μπαρόκ του 17ου αιώνα, τη θέση τους στην κοινωνία και στην αυλή του βασιλιά και μαζί την ιδιαίτερη προσωπικότητα, τη ζωή, τον ψυχικό και πνευματικό κόσμο δύο συγκεκριμένων μουσικών του Σεντ Κολόμπ και του Μαρέν Μαρέ.
Το φιλμ είναι δημιουργία του Αλέν Κορνό και του Πασκάλ Κινιάρ, λάτρη της μουσικής μπαρόκ, που έγραψε "Το μάθημα της μουσικής" και το "Ολα τα πρωινά του κόσμου", με ενορατική δύναμη, ορίζοντας, μέσα από τους διαλόγους και τις πράξεις, τη σύγκρουση δύο φιλοσοφικών- κοινωνικών και αισθητικών στάσεων απέναντι στη ζωή. Ο Σεντ Κολόμπ (για τον οποιο ελάχιστα είναι γνωστά) υπήρξε ο μεγάλος δάσκαλος, αλλά και αναχωρητής. Δημιούργησε τη βιόλα ντα γκάμπα με τις επτά χορδές (μια μεγάλη βιόλα που μοιάζει και παίζεται σαν βιολοντσέλο) και αφότου πέθανε η αγαπημένη γυναίκα του, σχεδόν αποσύρθηε από την κοινωνική ζωή, με τις δύο κόρες του αφιερωμένος στη ζωντανή εκτέλεση της μουσικής, ολομόναχος, σε μια πάλη αδυσώπητη με την απόλυτη έκφραση, εκείνη που απορρέει από τα σπλάχνα και την καρδιά. Δεν τον ενδιέφερε ούτε η σύνθεση και σημείωνε μόνο συνοπτικά τα έργα του σε ένα μεγάλο κόκκινο βιβλίο. Κατά κάποιον τρόπο, ο καλλιτέχνης απέναντι στο Θεό.
Ο Μαρέν Μαρέ, αντίθετα, εκπροσωπεί τον καλλετέχνη των εγκοσμίων. Έγινε μουσικός του Λουδοβίκου 14ου, άφησε πολλές ωραίες συνθέσεις, σύζυγο, 19 παιδιά και ερωμένες. Ο Κινιάρ και ο Κορνό φαντάζονται τη βαθιά σύγκρουση και την αντιθετική εξάρτηση των δύο μουσικών. Ο Μαρέ μαθητεύει σχεδόν με το ζόρι κοντά στον Σεντ Κολόμπ, κατακτά και εγκαταλείπει την κόρη του (Αν Μπροσέ) που πεθαίνει, εκδιώκεται αλλά πάντα επιστρέφει, ακόμη και κρυφά, για να ξαναπάρει από την πηγή της μουσικής αθωότητας και ακεραιότητας. Και ο Σεντ Κολόμπ απότομος, κλειστός, βάρβαρος, μέσα στη δική του δικαιοσύνη, τελικά τσακισμένος από τη μοναξιά και την απουσία συνομιλητή-δέκτη, μεταλαμπαδεύει στον Μαρέ την πεμπτουσία της τέχνης του.
Ο Κορνό πλάθει αξιοσημείωτα την οπτική αίσθηση, τη φύση, τα σαλόνια με το χαμηλό φως των κεριών, τους ανθρώπους, τον Μαρέ (Ντεπαρντιέ Ζεράρ και Ντεπαρντιέ Γκιγιόμ) στολισμένους σαν πλουμιστά κοκκόρια, το Σεντ Κολόμπ (Ζαν Πιέρ Μαριέλ) ολόμαυρο σαν καλόγερο, εμπνευσμένος από τους ζωγράφους της εποχής, όπως τον Ζορζ ντε λα Τουρ. Το ήθος, η συμπεριφορά, οι ανεξάρτητες σκηνές χωρίς αφηγηματικότητα, ο λόγος, οι ήχοι της μουσικής, μας παραξενιάζουν, μας μετατοπίζουν από την τάξη και λογική της δικής μας ζωής. Βέβαια είναι ένας φανταστικός 17ος αιώνας, πλασμένος με αγάπη, εικόνες και ήχους, ένα εξαίσιο άκουσμα και θέαμα, αυστηρό, έστω και χωρίς τις προθέσεις μιας αληθινά δημιουργικής εργασίας πάνω στην αυθεντική μουσική.
Γ. Μπακογιαννόπουλος
Καθημερινή 13.11.1992
Σε επανέκδοση, μια εξαιρετική ταινία βασισμένη σε ένα αληθινό πρόσωπο, το Γάλλο μουσικό Σεντ Κολόμπ (Μαριέλ) του 17ου αιώνα, ενός απομονωμένου συνθέτη μιας θαυμάσιας, μελαγχολικής μουσικής, αντίθετης με εκείνη που είχε επιτυχία στο παλάτι του Λουδοβίκου 14ου, και που αναλαμβάνει να μεταδώσει την αγάπη του για μουσική στον νεαρό μαθητευόμενό του Μαρέν Μαρέ (Γκιγιόμ Ντεπαρντιέ), ο οποίος προτιμά τον έρωτα με μια από τις κόρες του. Στον ρόλο του ηλικιωμένου Μαρέ, που θυμάται την ιστορία, ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ. Με λιγοστό διάλογο, άνεση στην αφήγηση, με τα πρόσωπα να κινούνται σε μια ελεγειακή ατμόσφαιρα, ο Κορνό κατάφερε να φτιάξει μια εκπληκτική ταινία, είδος "μουσικής δωματίου" που απολαμβάνεται με την ίδια ευφορία με την οποία απολαμβάνεις ένα μινουέτο του Μότσαρτ ή ένα ηλιοβασίλεμα.
Ν. Φ. Μικελίδης
Ελευθεροτυπία (18.8.2005)
Ένας λυρικός ύμνος στη μουσική, το "Όλα τα πρωινά του κόσμου" ανατρέχει στη ζωή ενός ερημίτη μουσικού της βιόλας, του κυρίου Σεντ Κολόμπ, μέσα από τις αναμνήσεις του μαθητή του, Μαρέν Μαρέ (ο πατέρας κι ο γιος Ντεπαρντιέ μοιράζονται το ρόλο). Ο Σεντ Κολόμπ, ορισμός του δημιουργού που ζει για την τέχνη του και δεν τη συμβιβάζει ούτε καν για το βασιλλιά, μεγαλώνει μακριά από τον κόσμο τις δυο κόρες του με σπαρτιάτικη πειθαρχία. Η άφιξη του 17χρονου Μαρέν πυροδοτεί την επιθυμία στον Σεντ Κολόμπ να κληροδοτήσει τις μοναδικές γνώσεις του. Μέσα από τις πιο λεπτές κινήσεις και εκφράσεις των εξαιρετικών ηθοποιών του, φωτίζοντας τα πιο κρυμμένα, σκοτεινά συναισθήματα, ο Κορνό φτιάχνει μια ταινία έρωτα. Ο Σεντ Κολόμπ αγαπά τους ήχους της φύσης, της ζωής, των αισθήσεων, αλλά πάνω από όλα λατρεύει τη νεκρή γυναίκα του (ακόμη και το φάντασμά της), η μεγάλη κόρη του Μαντλέν, υποφέρει από σπαρακτική αγάπη για τον Μαρέν (αχ, ένας έρωτας...) και ο ίδιος ο σκηνοθέτης υποκλίνεται με θαυμασμό μπροστά στον αγνό, άσπιλο ρομαντισμό των χαρακτήρων του. Ποιητικότατο και πανέμορφο...
Ε. Χρηστοπούλου
Πρώτο Θέμα (18.8.2005)
ΑΛΑΙΝ ΚΟΡΝΩ
Γεννήθηκε στις 7 Αυγούστου 1943 στο Maung-sur-Loire, Loiret, France. Υπήρξε μέλος της Επιτροπής του Φεστιβάλ Κανών 1998.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
France societe anonyme (1974), Police Python 357 (1976), La Menace (1977), Serie noire (1979), Le Choix des armes (1981), Fort Saganne (1984), Le Mome (1986), Medecins des hommes (T.V. 1988), Nocturne indien (1989), Contre l' oubli (1991), Tous les matins du monde (1991), Le Nouveau monde (1995), Les Enfants de Lumiere (1995), Lumiere et compagnie (1996), Le Cousin (1997), Le Prince du Pacifique (2000), Stupeur et tremblements (2003), Les Mots bleus (2005)